Izložba Političke prakse (post)jugoslavenske umjetnosti: RETROSPEKTIVA 01 bavila se istraživanjem kulturnog nasljeđa socijalističke Jugoslavije kroz specifične primjere i konkretnu analizu umjetničkih praksi unutar institucionalnih, političkih i društvenih konteksta u kojima su se te umjetničke prakse formirale. Zajedničko polazište ove izložbe – kao kolektivnog projekta – je protustav dominantnim povijesnim reprezentacijama jugoslavenske umjetnosti i kulture, kao i socijalističkog društveno-političkog sistema uopće.

Unutar danas vladajućeg diskursa koji prati stvaranje “regionalne” povijesti umjetnosti, reprezentacija umjetnosti socijalističke Jugoslavije artikulira se na dva različita, ali međusobno povezana načina. S jedne strane, na globalnom planu, ona se predstavlja kao dio nečega što se može nazvati disidentskom umjetnošću istočne Evrope, koja uspostavlja narativ o hrabrim umjetnicima kao glasovima pobune protiv totalitarnog komunističkog sistema. S druge stane, na lokalnom planu, jugoslavenska umjetnost se raspačava i (pre)raspodjeljuje u niz nacionalnih povijesti umjetnosti, koje počivaju na “oslobađanju” individualnih umjetničkih doprinosa od “komunističke stege” i njihovom “vraćanju” pod okrilje matične nacionalne kulture, što čini sastavni dio procesa konsolidacije novonastalih država-nacija. Takve tendenciozno politizirane predstave zapravo sluze ucvrščivanju dominantnog antikomunističkog konsenzusa koji ujedinjuje naizgled suprotstavljene političke opcije kao što su proevropski demokratizam i etno-nacionalizam.

Osnovni cilj ove izložbe je preispitivanje i borba protiv takvih pojednostavljenih i ideologiziranih predstava socijalističke prošlosti, kroz diferenciranu analizu pojedinih praksi jugoslavenske umjetnosti izvedenih kroz studije slučaja. Radi se o analizama konkretnih političkih praksi umjetnosti unutar postojećih institucionalnih i društveno-političkih situacija, te o otvaranju mogućnosti za kako diferenciraniju i kompleksniju, tako i afirmativniju sliku naslijeđa umjetnosti socijalističke Jugoslavije.

Projekt Političke prakse (post) jugoslavenske umjetnosti (PPYUart) pokrenule su četiri organizacije 2006. godine: Prelom kolektiv (Beograd), WHW kolektiv (Zagreb), kuda.org (Novi Sad) i SCCA/pro.ba (Sarajevo) kao dugoročno i interdisciplinarno istraživanje koje razmatra i artikulira uzajamne veze vizualnih umjetnosti, intelektualne proizvodnje i društveno-političkih praksi u postojećoj društvenoj konstelaciji.

Podrška:
Gradski ured za kulturu, obrazovanje i šport Grada Zagreba
Ministarstvo kulture Republike Hrvatske
Nacionalna zaklada za razvoj civilnog društva